ورم بعد از جراحی بینی یکی از عوارض متداول و طبیعی است که ممکن است پس از انجام جراحی بینی رخ دهد. این ورم معمولاً به دلیل ترشحات لنفاوی و خونی به ناحیه جراحی ایجاد میشود و در اغلب موارد به طور طبیعی در چند روز اولیه پس از عمل افزایش مییابد و سپس طی چند هفته به تدریج کاهش مییابد. در این مقاله، به معرفی و توضیح علل ورم بعد از جراحی بینی، روشهای کاهش آن و نکاتی که برای مدیریت ورم مؤثر میباشد، پرداخته خواهد شد.
انواع ورم بعد از جراحی بینی به شرح زیر است
برای کمک به سرعت کاهش تورم، نوع ورم را شناخته و درک کنید. در این بخش به انواع ورم بینی پس از عمل میپردازیم.
- ورم پوست: در طی جراحی بینی، پوست از اسکلت جدا میشود تا تغییرات در ظاهر بینی اعمال شود؛ بنابراین، پس از عمل، بیمار ممکن است این نوع ورم را در پوست تجربه کند. این ورم به عنوان واکنش التهابی برای بهبود ناحیه زخم شده شناخته میشود. معمولاً در ۱ الی ۳ ماه پس از عمل، این ورم کاهش مییابد، ولی در صورتی که بینی گوشتیتر باشد، ممکن است زمان بیشتری برای کاهش آن لازم باشد.
- ورم کاذب: این نوع ورم با نام “حافظه پوست” هم شناخته میشود و دارای دوره بهبودی طولانیتری نسبت به ورم پوست است. در برخی موارد، جراحی با هدف کوچکتر کردن اسکلت بینی انجام میشود که باعث افزایش شدت ورم بعد از عمل میشود، به خصوص در بینیهای بزرگتر.
- ورم فیبروز: این سومین نوع ورم بینی است که ممکن است پس از جراحی زیبایی رخ دهد. ورم فیبروز یا گوشت اضافه ممکن است به طور دائمی باقی بماند، بنابراین توصیه میشود که در انتخاب جراح بینی مجرب دقت کافی را داشته باشید.
علت ورم بینی بعد از جراحی
ورم بینی بعد از رینوپلاستی یک عارضه طبیعی و رایج بوده که بنا به دلایل مختلفی رخ می دهد و مهمترین دلایل آن به شرح زیر است:
- مسائل ژنتیکی
- افزایش گردش خون
- اختلال سیستم لنفاوی
- فشار ناشی از گچ یا آتل
- مراقبت های بعد از عمل
- حساسیت به مواد بیهوشی
- تجمع مایعات بدن در بینی
- التهاب و آسیب های وارد شده به بافت و استخوان های بینی
چگونگی مراحل ورم بینی پس از عمل جراحی بینی چیست؟
اگرچه ورم ناشی از جراحی بینی طی چند هفته اول کم میشود، اما معمولاً در روزهای سوم یا چهارم بلافاصله بعد از جراحی شدیدتر میشود. زمان بهبودی در افراد مختلف متفاوت است، اما به طور کلی، بعد از حدود سه تا چهار هفته، بخش اعظم ورم کاهش مییابد و میزان تورم و حساسیت باقیمانده تا حدود سه ماه بعد از عمل از بین میرود.
هرچه پوست ضخیمتر باشد، زمان لازم برای دیدن نتایج نهایی بیشتر است؛ بنابراین، بیمارانی که پوست ضخیمی دارند، تقریباً 18 ماه زمان میبرند تا نتیجه عمل جراحی خود را ببینند به جای 9 تا 12 ماه. همچنین، ورم در نوک بینی در افرادی که جراحی پیچیدهتری روی بینیشان انجام شده است، بیشتر است و ممکن است تا یک سال زمان ببرد تا بینی به وضعیت نهایی خود برسد.
روش های کاهش تورم بینی
برای کاهش ورم دماغ پس از جراحی، رعایت نکاتی ضروری است که در ادامه به آنها اشاره میشود:
- بیمار باید برای دو روز کامل پس از رینوپلاستی استراحت کند.
- تا دو ماه باید از آفتاب شدید و چراغهای حرارتی دوری کرد چرا که گرما میتواند باعث افزایش تورم شود.
- تا دو هفته بعد از عمل باید از کشیدن سیگار و قلیان پرهیز کرد چرا که نیکوتین موجود در آنها باعث افزایش تورم میشود.
- تا دو هفته باید از برقراری رابطه جنسی خودداری کرد چرا که این ممکن است باعث تولید آدرنالین شود که باعث افزایش تورم و خونریزی میشود.
- مصرف مایعات غیر الکی بسیار مهم است زیرا این موضوع باعث کاهش ورم بعد از جراحی میشود.
- تا دو روز (48 ساعت) بعد از عمل، استفاده از کمپرس سرد برای کاهش ورم بینی توصیه میشود. اما باید از قرار دادن کمپرس یخ بر روی پیشانی خودداری کرد زیرا ممکن است باعث بروز سردرد شود.
- تا دو هفته باید از انجام فعالیتهای سنگین خودداری کرد و از خم شدن و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کرد.
- پماد ضد ورم بینی و آنتیبیوتیک ممکن است توسط پزشک تجویز شود تا کاهش ورمها را تسهیل کند.
- مصرف آب کرفس و آب آناناس میتواند به کوتاه شدن دوره نقاهت بعد از جراحی کمک کند.
- برای کاهش سریعتر ورمهای ناشی از جراحی، از خوابیدن به پهلو خودداری کرده و به صورت سر بالا بخوابید. میتوانید دو بالشت را در کنار سر خود قرار دهید تا سریعتر تورم را کاهش دهید.
- هیچگاه به بینی خود ضربه نزنید زیرا بینی تازه جراحیشده انعطافپذیر است و ممکن است بر اثر ضربه فرم بینی تغییر کند.
مراحل بهبودی
- روز عمل زیبایی بینی:عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام میشود و معمولاً در همان روز، شما میتوانید به خانه بازگردید. برای کاهش ورم بینی، میتوانید از کیسههای یخ استفاده کنید. در صورت لزوم، پزشک ممکن است استفاده از پمادهای موضعی یا قطرههای بینی را توصیه کند. همچنین، در شب بعد از عمل و تا زمان کاهش ورم، بهتر است روی صندلی به حالت نیمه نشسته بخوابید تا سرتان در موقعیت بالاتر از بدنتان قرار بگیرد.
- یک هفته بعد از عمل بینی:آتل و بخیهها در صورت عدم جذب پذیری، برداشته میشوند. در این مرحله، هنوز کمی ورم وجود دارد، اما مشکلات تنفسی از طریق بینی نخواهید داشت. کبودی در ناحیه بینی و چشمها کمکم رنگ سبز یا زرد میشود. در صورت وجود درد، میتوانید آن را با داروهای ضد درد بدون نسخه کنترل کنید.
- دو هفته پس از جراحی بینی:در این مرحله، کاهش چشمگیری در ورم بینی را مشاهده خواهید کرد و احتمالاً کبودی هم کاملاً ناپدید میشود. با کاهش ورم، شکل جدید بینی خود را به طور واضحتر و قابل تشخیصتر خواهید دید.
- سه تا چهار هفته بعد از عمل:تقریباً تمامی علائم از بین میروند و میتوانید فعالیتهای ورزشی خود را از سر بگیرید. با ادامه کاهش ورم، شکل بینی شما مشخص میشود. در سه هفته پس از عمل، میتوانید نتیجه نهایی را ببینید و برای بررسی بینی، باید به پزشک مراجعه کنید.
- شش هفته بعد از جراحی بینی:ازآنجاکه ساختار استخوان در حال حاضر تثبیت شده است، میتوانید تمرینات ورزشی تقریباً سنگین را آغاز کرده و در صورت تمایل از عینک استفاده کنید.
- یک سال پس از جراحی بینی:در این زمان، روند بهبودی به کمال میرسد. غضروف در مکان جدید خود مطابق با شکل جدید بینی انطباق یافته است. تمام ورم بینی به طور کامل کاهش مییابد و نوک بینی ظریفتر میشود.
آیا ورم نوک بینی طبیعی است؟
بله، ورم نوک بینی پس از جراحی کاملاً طبیعی است. دلیل این امر این است که پوست و بافت نرم نوک بینی، ضخیم و زیرجلدی است و به ساختار غضروفی زیرین خود متصل است. این باعث میشود پوست نیمه پایینی بینی نسبت به پوست نیمه بالای آن، به نتیجه نهایی خود دیرتر برسد. بسیاری از بیماران بهبود ورم اطراف پل بینی را سریعتر از ورم نوک بینی تجربه میکنند، زیرا نوک بینی اغلب آخرین قسمتی است که به طور کامل بهبود مییابد. بخش عمدهای از ورم بینی باید بعد از چند هفته کاهش یابد، اما نمایان شدن شکل دقیق در نوک بینی به چند ماه زمان نیاز دارد.
ورم بینی بعد از عمل چقدر طول می کشد؟
ورم بینی بعد از عمل جراحی زیبایی بینی (رینوپلاستی) پدیدهای طبیعی است که بخشی از فرآیند بهبودی به شمار میرود. مدت زمان لازم برای کاهش ورم و رسیدن به نتیجه نهایی جراحی بسته به عوامل مختلفی متفاوت است. در اینجا یک جدول زمانی کلی برای کاهش ورم پس از عمل بینی آورده شده است:
- هفته اول تا دوم:
ورم در این دوره بیشترین شدت را دارد و ممکن است همراه با کبودی در نواحی اطراف بینی و چشمها باشد. در این مرحله، رعایت توصیههای پزشک مانند استفاده از کمپرس سرد و استراحت کافی به کاهش ورم کمک میکند. - ماه اول:
پس از دو هفته، بخش قابل توجهی از ورم کاهش مییابد و کبودیها کمکم محو میشوند. با این حال، بینی همچنان ممکن است پفدار به نظر برسد و تغییرات دقیق هنوز قابل مشاهده نباشد. - سه ماه اول:
در این مدت، ورم به تدریج کاهش مییابد و ظاهر بینی به طور قابل توجهی بهبود مییابد. بیشتر بیماران در این مرحله از نتایج جراحی راضی هستند، اما باید توجه داشت که هنوز مقداری ورم باقی مانده است. - شش ماه تا یک سال:
ورمهای باقیمانده به تدریج فروکش میکنند و شکل نهایی بینی به وضوح مشخص میشود. نتیجه نهایی جراحی معمولاً پس از گذشت یک سال به طور کامل قابل مشاهده است. در برخی موارد، کاهش ورمهای جزئی ممکن است تا 18 ماه طول بکشد.
تاثیر چسب در ورم بینی
استفاده از چسب بینی بعد از عمل بینی میتواند تاثیرات مثبتی در کاهش تورم و بهبود نتایج دارد به همین دلیل استفاده از چسب حداقل به مدت 4 هفته ضروری می باشد. چسب بینی علاوه بر کاهش ورم در تثبیت فرم بینی، پیشگیری از جای زخم و افزایش استحکام بافت استخوان ها و غضروف های بینی بسیار تاثیرگذار است. لازم به ذکر است مدت زمان چسب بینی بین 1 الی 3 متغیر است.
عوامل مؤثر بر مدت زمان ورم بعد از عمل
نوع پوست: افراد با پوست ضخیمتر ممکن است ورم بیشتری داشته باشند و مدت زمان بیشتری برای کاهش ورم نیاز باشد.
وسعت جراحی: جراحیهای پیچیدهتر و با تغییرات بیشتر معمولاً ورم بیشتری را به همراه دارند.
رعایت توصیههای پزشک: پیروی از دستورالعملهای پس از جراحی، مانند استفاده از کمپرس سرد، اجتناب از فعالیتهای شدید و مصرف داروهای تجویز شده، میتواند به کاهش سریعتر ورم کمک کند.
نکات مهم برای کنترل میزان ورم بینی بعد از رینوپلاستی
با اینکه تورم بینی یک فرایند طبیعی بوده اما شما با رعایت یکسری نکات و مراقبت های لازم میتوانید در مدت زمان بهبود و کاهش ورم بعد از عمل بینی سرعت ببخشید. روشهای مقابله با تورم بینی به شرح زیر است:
- در روزهای ابتدایی از کمپرس آب سرد استفاده نمایید.
- هنگام خوابیدن، سر خود را بالاتر از سطح بدن نگه دارید.
- از فعالیت های سنگین و شدید اجتناب کنید.
- از غذاهای نرم و آبکی استفاده نمایید.
- مصرف نمک را به حداقل برسانید.
- سعی کنید آب و مایعات فراوان بنوشید.
- به طور منظم چسب بینی را تعویض کنید.
- از مصرف دخانیات و مشروبات الکلی اجتناب کنید.
- از مصرف غذاهای داغ و جویدنی اجتناب کنید.
- از قرار گرفتن در معرض خورشید خودداری فرمایید.
- حتما از اسپلینت بینی یا گچ بینی جهت کاهش تورم استفاده نمایید.
- به طور منظم بینی نسبت به شستشو بینی خود اقدام نمایید.
- از دستکاری بینی و بخیه ها اکیدا خودداری فرمایید.
- در روزهای ابتدایی از برقراری رابطه جنسی خودداری فرمایید.
با رعایت این نکات و پیروی از دستورالعملهای پزشک، میتوانید فرآیند بهبودی را تسریع کرده و نتایج مطلوبتری از جراحی زیبایی بینی خود به دست آورید.
سخن پایانی
با توجه به مطالب بالا نتیجه می گیریم ورم بینی بعد از رینوپلاستی یک پدیده طبیعی بوده که بنا به دلیل التهاب و تجمع مایعات در بافت بینی رخ می دهد. در روزهای ابتدایی ورم بینی نگران کننده به نظر می رسد اما با گذشت زمان و رعایت یکسری مراقبت های لازم میزان ورم را کاهش دهید. البته شایان ذکر است انتخاب بهترین جراح بینی در یزد در کاهش میزان تورم نقش بسزایی دارد.